przeszczep serca i wątroby

- Po pierwsze, przeszczep serca u dziecka wykonywany jest zazwyczaj wtedy, gdy ma ono za sobą już wiele operacji wykonywanych z powodu wad narządu. Po drugie, dużym problemem jest znalezienie odpowiedniego narządu. Im mniejsze dziecko, tym trudniej pozyskać narząd, w tym przypadku jego wielkość odgrywa olbrzymią rolę - mówił Wady serca . Rozpoznanie: szybko!!! Atrezja dróg żółciowych –b.ważne • Brak efektu leczenia: przeszczep wątroby . Cholestaza u dzieci starszych Transplantację wątroby wykonuje się w sytuacjach skrajnej niewydolności tego narządu. Pierwszym pacjentem, któremu przeszczepiono wątrobę w Uniwersyteckim Centrum Klinicznym, był 29-letni mężczyzna kwalifikowany do operacji z powodu marskości wątroby. Zabieg odbył się 18 kwietnia 2018 roku. trwał łącznie 365 minut. Przeszczep serca jest wykonywany przez wyspecjalizowany zespół medyczny w odpowiednio wyposażonym szpitalu, ponieważ jest to skomplikowana i delikatna operacja, w której serce jest usuwane i zastępowane kompatybilnym, jednak jakaś część serca pacjenta kardiologicznego zawsze pozostaje. Operację przeprowadza się w następujący sposób: Wskazaniami do przeszczepienia są: Włóknienie w wyniku innych chorób (w tym włóknienie w wyniku kolagenoz i sarkoidozy) Jak widać śródmiąższowe włóknienie płuc znajduje się we wskazaniach do przeszczepienia płuca, ale pamiętać należy, że każdego chorego kwalifikuje się indywidualnie. Do przeszczepienia płuc kwalifikuje nonton film in secret 2014 sub indo. Jednoczesny przeszczep serca i wątroby po raz pierwszy w naszym kraju przeprowadzono w Instytucie Kardiologii w Warszawie. Operowany był 51-letni pacjent z wadą genetyczną, powodującą uszkodzenie mięśnia sercowego. "To kolejna tego typu pionierska operacja w naszym ośrodku, w 2017 r. przeprowadziliśmy pierwsze jednoczesne przeszczepienie serca oraz nerki" - powiedział PAP dyrektor warszawskiego Instytutu Kardiologii prof. Tomasz Hryniewiecki. Takie transplantacje wykonuje niewiele ośrodków w Europie i na całym świecie. Operacja odbyła się 30 sierpnia 2018 r. i trwała 7 godzin (od do drugiej w nocy dnia następnego). Poddany zabiegowi pacjent Marek Wlaź powiedział PAP, że po 12 dniach od zabiegu czuje się dobrze i ma nadzieję, że wróci do sprawności fizycznej pozwalającej na normalne funkcjonowanie. Jednoczesny przeszczep serca i wątroby przeprowadzili kardiochirurdzy Instytutu Kardiologii w Warszawie prof. Mariusz Kuśmierczyk, dr Jerzy Lichomski i dr Mateusz Kuć. Uczestniczyli w niej również prof. Krzysztof Zieniewicz i dr hab. Krzysztof Dudek z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. To oni dokonali przeszczepu wątroby. Kierownik Kliniki Kardiochirurgii i Transplantologii Instytutu Kardiologii w Warszawie prof. Mariusz Kuśmierczyk przyznał w rozmowie z PAP, że jak na tak trudny zabieg, trwał on dość krótko. Wszystko było dobrze zorganizowane. "Na sali operacyjnej w pewnym momencie jednocześnie było 20 osób, w tym lekarze różnej specjalności" - dodał. Ekspert wyjaśnił, że najpierw przeszczepiono serce, a następnie podłączono pompę pozaustrojowego utlenowania krwi ECMO. Dopiero podczas pracy tej pompy chirurdzy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego przeszczepili wątrobę. "Nie mieliśmy pewności, jak się zachowa nowe, przeszczepione serce po wszczepieniu wątroby, która w pierwszym momencie uwalnia wszystkie toksyny powstające w wyniki tzw. zimnego niedokrwienia, czyli od jej pobrania do wszczepienia. Baliśmy się, czy to nowe serce nie zostanie uszkodzone" - wyjaśnił prof. Kuśmierczyk. ECMO (Extracorporeal Membrane Oxygenation) odłączono pacjentowi w drugiej dobie po transplantacji serca i wątroby, kiedy lekarze się upewnili, że obydwa narządy dobrze funkcjonują. Operowany pacjent - pan Marek Wlaź powiedział, że nie miał żądnych wątpliwości co do tego, czy powinien się poddać operacji. "Nie było innego wyjścia, nawet przez chwilę nie miałem takiej myśli, żeby wycofać się z tego pomysłu. Przede mną była tylko droga w jedną stronę" - dodał. Wlaź opowiadał, że przez wiele lat mógł dobrze funkcjonować, ale w pewnym momencie jego stan zdrowia pogarszał się z każdym miesiącem. "Jeszcze pod koniec czerwca tego roku mogłem przejść 400 m, a przed operacją nawet 100 m było dla mnie dużym wyzwaniem" - opowiadał. Prof. Mariusz Kuśmierczyk wyjaśnił, że pacjent czekał w warszawskim Instytucie od marca 2018 r. na odpowiedniego dawcę, od którego można było pobrać serce i wątrobę. "Był niewydolny sercowo i baliśmy się, że w domu może mu się coś stać. Chcieliśmy mieć też pewność, że jest dobrze przygotowany do tej trudnej operacji, nie ma żadnej infekcji, a nerki pracują prawidłowo" - dodał. Jednoczesny przeszczep był u tego chorego konieczny z powodu genetyczne uwarunkowanej choroby spichrzeniowej, która powoduje, że brakuje niektórych enzymów w wątrobie i odkładają się substancje uszkadzające mięsień sercowy. "Gdy w takiej sytuacji przeszczepimy jedynie serce, to wątroba nadal nie produkuje tych enzymów i nowe serce zostanie uszkodzone" - wyjaśniał prof. Kuśmierczyk. Specjalista powiedział, że w przyszłości będzie coraz większe zapotrzebowanie na jednoczesne przeszczepy serca i wątroby, ponieważ przybywa pacjentów w młodym wieku z tzw. jednokomorowym sercem. "Polska jest drugim krajem na świecie po Stanach Zjednoczonych, w których operacje się najwięcej noworodków z niedorozwojem lewej komory serca" - podkreśla prof. Kuśmierczyk. Kardiochirurdzy u takich dzieci po trzech, czterech operacjach przebudowują serce w taki sposób, że jest ono jednokomorowe, czyli jest jedna komora, natomiast druga nie pracuje, a napływ krwi do płuc jest hydrostatyczny (działa tylko siła grawitacji - PAP). "To z kolei może z czasem doprowadzić do marskości wątroby, dlatego pacjent z niewydolnością jednokomorowego serca powinien mieć przeszczepione serce razem z wątrobą. Samej wątroby ani samego serca nie można przeszczepić, bo wyniki takich zabiegów są na ogół złe" - podkreślił prof. Kuśmierczyk. Prof. Hryniewiecki zwrócił uwagę, że Instytut Kardiologii w Warszawie jest jednym z dwóch najważniejszych ośrodków przeszczepiających serce w kraju i stale poszerza możliwości terapeutyczne dla jak największej grupy pacjentów, która ma niewydolność serca oraz innych narządów, nerek lub wątroby. Pan Marek z Żyrardowa miał poważną wadę genetyczną. Cierpiał na tzw. chorobę spichrzeniową, która uniemożliwiała mu normalne funkcjonowanie. W czasie 7-godzinnej operacji lekarze z Instytutu Kardiochirurgii w Warszawie dokonali niemożliwego – jednocześnie przeszczepili mu serce i wątrobę. Takiego zabiegu jeszcze w naszym kraju nie było. Jednoczesna transplantacja serca i wątroby – pionierska operacja w PolsceOd wyjątkowego zabiegu minęło mniej niż dwa tygodnie, ale dopiero teraz zespół specjalistów uznał, że stan zdrowia 51-letniego pacjenta jest na tyle stabilny, że można ogłosić sukces. Pierwszy w Polsce przeszczep serca i wątroby w trakcie jednej operacji przyjął się. Pan Marek czuje się dobrze i powoli dochodzi do sprawności. Nad jego zdrowiem czuwa sztab podwójnej transplantacji, która trwała w sumie 7 godzin, uczestniczyło 20 lekarzy specjalizujących się w różnych dziedzinach. Sercem zajęli się kardiochirurdzy z Instytutu Kardiologii w Warszawie (prof. Mariusz Kuśmierczyk, dr Jerzy Lichomski i dr Mateusz Kuć), a wątrobą – dr hab. Krzysztof Dudek z Katedry i Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby Warszawskiego Uniwersytetu przeszczepiono serce, potem podłączono do niego pompę pozaustrojowego utlenowania krwi ECMO. Dopiero w dalszej kolejności można było dokonać transplantacji wątroby, a po upewnieniu się, że oba narządy pracują prawidłowo, odłączyć pompę. Jak wyjaśnia prof. Kuśmierczyk: Nie mieliśmy pewności, jak się zachowa nowe, przeszczepione serce po wszczepieniu wątroby, która w pierwszym momencie uwalnia wszystkie toksyny powstające w wyniku tzw. zimnego niedokrwienia, czyli od jej pobrania do wszczepienia. Baliśmy się, czy to nowe serce nie zostanie uszkodzone. Prawie pół roku oczekiwania na dawcę narządówPan Marek musiał czekać na odpowiedniego dawcę organów do przeszczepów od marca 2018 roku. Jego stan stale się pogarszał. Mimo że jeszcze w czerwcu mógł przejść samodzielnie około 400 metrów, to z miesiąca na miesiąc było z tym coraz więcej genetycznie choroba spichrzeniowa prowadziła u niego do zanikania niektórych enzymów w wątrobie i odkładania się substancji uszkadzających mięsień sercowy. W takim przypadku życie uratować może tylko przeszczep zarówno serca, jak i wątroby. Dopiero pod koniec sierpnia udało się pobrać odpowiednie narządy do transplantacji od osoby zmarłej. W tym celu ekipa lekarzy z Warszawy musiała polecieć transportem lotniczym do z Kliniki Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby WUM mogą pochwalić się największym programem przeszczepiania wątroby w kraju (od 1994 roku dokonano tam ponad 2 tys. przeszczepów wątroby). Statystyki, które udaje się im wypracować w tym zakresie, lokują ich zaś w czołówce ośrodków transplantacyjnych w Europie. Ostatnia podwójna transplantacja jest kolejnym sukcesem pod tym w Polsce jednoczesny przeszczep serca i wątroby [GALERIA]Jednoczesna transplantacja serca i wątroby? Polskim lekarzom wystarczy na to zaledwie 7 godzin... Galeria Pierwsza w Polsce jednoczesna transplantacja serca i wątroby fot. Warszawski Uniwersytet MedycznyTO CIĘ ZAINTERESUJE: Holandia: Wszystkie osoby dorosłe zostaną automatycznie uznane za dawców organów do przeszczepu Z liści szpinaku wyhodowano... tkankę ludzkiego serca! Chińczycy wyhodowali chorym dzieciom nowe uszy na ich własnym ciele Naukowcom udało się przeszczepić... pamięć! Jak to możliwe? Polak po pierwszej na świecie transplantacji dłoni – co z dalszym leczeniem? źródło: PAP/Warszawski Uniwersytet Fot. Africa Studio / Opublikowano: 13:07Aktualizacja: 14:25 Przeszczep serca jest operacją, którą wykonuje się w przypadku ciężkiej niewydolności narządu, gdy zawiodły inne metody leczenia. Procedura polega na pobraniu organu od martwego dawcy i umieszczeniu go zamiast chorego narządu. Jest to skomplikowana operacja kardiochirurgiczna, którą wykonuje się w specjalistycznych ośrodkach. Wskazania i przeciwwskazania do przeszczepu sercaJak wygląda przeszczep serca?Życie po przeszczepie serca Nasze teksty zawsze konsultujemy z najlepszymi specjalistami Chorzy z ciężką niewydolnością serca mogą zostać zakwalifikowani do przeszczepu po wykonaniu szeregu badań diagnostycznych oraz wykluczeniu przeciwwskazań. Operację wykonuje się również u dzieci. Głównym wskazaniem w tym przypadku są wrodzone wady anatomiczne. Wskazaniem do wykonania przeszczepu serca u ludzi dorosłych jest ciężka niewydolność narządu. Stan ten może być spowodowany przez kardiomiopatie. Są to choroby mięśnia sercowego wywoływane przez różne czynniki (np. genetyczne, nabyte lub wtórne do innych zaburzeń), które prowadzą do osłabienia funkcjonowania narządu. Do innych przyczyn ciężkiej niewydolności serca należą: zaawansowana choroba niedokrwienna serca (najczęściej spowodowana miażdżycą tętnic wieńcowych) i dysfunkcje wrodzone (np. wada zastawkowa). Najczęstszą przyczyną wykonywania przeszczepu serca u dzieci jest obecność wad wrodzonych uniemożliwiających prawidłowe funkcjonowanie. Są to zaburzenia, które mogą zostać wykryte w okresie prenatalnym, czyli przed urodzeniem. U starszych dzieci wskazaniem do przeprowadzenia operacji może być ciężka niewydolność narządu spowodowana chorobami. Kwalifikacja do przeszczepu serca jest procesem, który pozwoli ustalić możliwość przeprowadzenia operacji u chorego. Diagnostyka obejmuje wykonanie badań umożliwiających ocenę funkcjonowania układu oddechowego, krążeniowego, krwionośnego. Pacjenta bada się również pod kątem występowania chorób ogólnoustrojowych (np. cukrzycy), nowotworowych i infekcyjnych. Istotna jest też ocena funkcjonowania poszczególnych narządów, np. nerek. Analiza psychospołeczna pozwala z kolei określić zdolność pacjenta do prowadzenia określonego stylu życia po operacji. Kolejnym kryterium kwalifikacyjnym jest wiek. Pierwszeństwo w kolejce oczekujących na operację przeszczepu serca mają ludzie przed 70 rokiem życia. Przeciwwskazania do przeszczepu serca mogą być względne i bezwzględne. Do pierwszych zalicza się występowanie innych chorób u pacjentów, takich jak otyłość, osteoporoza, przebyty udar mózgu bądź zator tętnicy płucnej. Wymienione schorzenia zmniejszają szansę powodzenia operacji. Do przeciwwskazań bezwzględnych należą: nieodwracalne nadciśnienie płucne, niewydolność wątroby/nerek, aktywna infekcja, czynna choroba nowotworowa. Istotnym przeciwwskazaniem jest brak współpracy chorego z lekarzami. Osoby uzależnione od narkotyków, alkoholicy oraz chorzy psychicznie nie są kwalifikowani do przeszczepu serca z racji dużego ryzyka nieprzestrzegania zaleceń przed operacją i po niej. Kwalifikacja chorego do zabiegu jest długotrwałym procesem, który wymaga szczegółowej oceny funkcjonowania całego organizmu. Wstępna diagnoza pozwala na określenie szansy powodzenia zabiegu. W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję: Odporność, Good Aging Naturell Witamina D 1000mg, 365 tabletek 70,00 zł Odporność Naturell Immuno Kids, 10 saszetek 14,99 zł Odporność Naturell Czosnek Max Bezzapachowy, 90 kapsułek 17,39 zł Odporność Estabiom Baby, Suplement diety, krople, 5 ml 28,39 zł Odporność Bloxin Żel do nosa w sprayu, 20 ml 25,99 zł Jak wygląda przeszczep serca? Przeszczep serca jest operacją kardiochirurgiczną, która polega umiejscowieniu narządu od dawcy w miejsce chorego u biorcy. Serce pobiera się od zmarłego dawcy pod warunkiem, że za życia nie wyraził on sprzeciwu w kwestii oddania organów po śmierci. Operacja przeszczepu serca trwa długo, co najmniej kilka godzin. Na czas trwania zabiegu wpływa wiele czynników, doświadczenie zespołu wykonującego zabieg, warunki anatomiczne oraz stan pacjenta. Klasyczna technika operacyjna polega na połączeniu naczyń tętniczych wychodzących z serca dawcy (aorta i pień płucny) do naczyń biorcy. Tylna część prawego i lewego przedsionka serca operowanego pacjenta zostaje pozostawiona. Zobacz także Życie po przeszczepie serca Chory po przeszczepie serca do końca życia musi przestrzegać licznych zaleceń. W celu zmniejszenia ryzyka odrzutu przeszczepu pacjenci przyjmują leki immunosupresyjne, których celem jest tłumienie odpowiedzi ze strony układu odpornościowego. Rehabilitacja po przeszczepie serca polega na przestrzeganiu zasad zdrowego stylu życia. Pacjenci powinni kontrolować masę ciała, dbać o regularne wykonywanie umiarkowanej aktywności fizycznej. Po operacji należy wykonywać lekkie ćwiczenia fizyczne, które umożliwią powrót do zdrowia i wzrost siły. Początkowo wskazane są np. krótkie spacery, z czasem można dołączyć jazdę na rowerze czy jogging. Wysoce niewskazane jest picie alkoholu i palenie papierosów. Większość pacjentów z przeszczepionym sercem twierdzi, że ich komfort życia po operacji z czasem znacznie się poprawił. Bibliografia Przytrzymaji odkryj J. Korewicki, Przeszczep serca jest nadal metodą z wyboru w leczeniu chorych z ciężką niewydolnością serca, Cardiology Journal, 2009; 16, 6, s. 493–499. Najnowsze w naszym serwisie Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Wiktor Trela Ukończyłem dziennikarstwo i obecnie studiuję na V roku medycyny. Odbyłem wiele praktyk medycznych, brałem udział w szkoleniach i konferencjach. Aktywnie działam w organizacjach studenckich. Pasję medyczną łączę z naturalną chęcią opowiadania oraz pisania o niej. Zobacz profil Podoba Ci się ten artykuł? Powiązane tematy: Polecamy Na koniec grudnia 2021 roku na przeszczep narządu oczekiwało blisko 1,8 tys. osób, z czego tysiąc na nową nerkę. W pandemii liczba przeszczepów tego narządu znacząco spadła, podobnie jak w przypadku wątroby. Zmalała również liczba zmarłych dawców kwalifikujących się do pobrania narządów. Z drugiej strony istotnie wzrosła liczba przeszczepów serca i płuca. – W ciągu ostatnich dwóch lat musieliśmy się nauczyć, jak postępować w pandemicznych warunkach, a 2020 rok był pod tym względem przełomowy, ponieważ przygotowywaliśmy się do przeformułowania procedur covidowych – podkreślają przedstawiciele Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie z okazji przypadającego 26 stycznia Ogólnopolskiego Dnia Transplantacji. – W porównaniu do całej Europy pod względem transplantologii Polska jest takim dobrym średniakiem. Dobrze obrazuje to liczba przeszczepów nerek, które przelicza się na 1 mln populacji. Niewątpliwie liderami są Hiszpanie, gdzie przeszczepia się średnio 50 nerek na milion mieszkańców, dalej plasują się Chorwaci i Belgowie. U nas to jest średnio 25 przeszczepów na milion. Niestety tutaj widzimy tendencję spadkową związaną z COVID-em, w 2021 roku tych przeszczepów było tylko 20 w przeliczeniu na 1 mln Polaków. W pandemii ewidentnie notujemy spadek przeszczepień nerek i wątroby – mówi agencji Newseria prof. dr hab. n. med. Przemysław Leszek z Kliniki Niewydolności Serca i Transplantologii w Narodowym Instytucie Kardiologii. Według raportu Centrum Poltransplant skutki pandemii SARS-CoV-2 nie ominęły polskiej transplantologii. Po początkowym okresie niepewności i przeorganizowania w służbie zdrowia aktywność donacyjna i transplantacyjna powróciły, choć w mniejszym zakresie niż wcześniej. W 2020 roku do biura koordynacji Poltransplantu wpłynęło 529 zgłoszeń potencjalnych zmarłych dawców narządów, czyli o 110 (19 proc.) mniej niż w przedpandemicznym 2019 roku. W 393 spośród tych zgłoszonych przypadków (74 proc.) od zmarłego dawcy udało się pobrać narządy do przeszczepu. W ubiegłym roku było 396 dawców rzeczywistych. – W Polsce istotnym problemem jest liczba zmarłych dawców. My dbamy o to, żeby ośrodki ich przygotowywały, ale i tutaj widzimy istotny spadek. O ile jeszcze w 2019 roku było ich ok. 500, o tyle już w ubiegłym roku nieco ponad 300. I to jest efekt COVID-19. Liczę, że jeśli pandemia się skończy, to wrócimy do wyjściowych wartości z 2019 roku, ale musimy zwiększać liczbę dawców, tak jak to robią Hiszpanie, Chorwaci i Belgowie – mówi prof. Przemysław Leszek. W sumie w 2020 roku w Polsce przeprowadzono 1183 przeszczepów narządów od zmarłych dawców. W ubiegłym roku było ich 1274. – W pandemii liczba przeszczepień w Polsce spadła z prawie z 1,5 tys. do 1,3 tys. i to jest zła wiadomość. Natomiast są takie przeszczepy, które wiodą prym. To nerka i wątroba, na trzecim miejscu znajduje się serce, a na czwartym płuco. O ile jeszcze w 2019 roku mieliśmy w Polsce 147 przeszczepów serca, o tyle w 2021 było ich już 200, więc tu nastąpił wzrost – mówi ekspert Narodowego Instytutu Kardiologii. W ubiegłym roku przeprowadzono w sumie 709 przeszczepów nerki i 277 przeszczepów wątroby od zmarłych dawców. Pandemia znacząco zmniejszyła te statystyki – w 2019 roku było ich odpowiednio 907 i 330. W ostatnich dwóch latach wzrosła za to liczba przeszczepów płuc – z 57 w 2019 roku do 68 w ubiegłym roku. Więcej jest także przeszczepianych serc – w ubiegłym roku przeprowadzono 200 takich zabiegów, a w 2019 roku 145 – co jest związane z polityką kwalifikowania do takich zabiegów przez kardiologów i kardiochirurgów. – My po prostu dużo bardziej rozszerzyliśmy wskazania co do dawców. Kwalifikujemy również dawców, którzy przed pandemią nie byliby kwalifikowani – wyjaśnia prof. Przemysław Leszek. – Natomiast bardzo istotne jest to, że dawca przed pobraniem narządu jest dokładnie badany, więc pacjent jest bezpieczny. Wiele pracy jest włożone w przygotowanie narządów do pobrania. Jeszcze w ośrodku, gdzie leży dawca, wykonywana jest tomografia komputerowa, co wiąże się po części z COVID-em, wykonywane jest echo serca, a jeśli trzeba koronarografia bądź inne badanie oceniające przepływ w naczyniach wieńcowych. Tak więc ten narząd jest bardzo dokładnie wybrany i wyselekcjonowany, żeby był bezpieczny dla naszego pacjenta. W 2020 roku przeszczepiono także 31 nerek i 28 fragmentów wątroby pobranych od żywych dawców, szczęśliwie nie odnotowano też przy tym żadnego przypadku przeniesienia zakażenia SARS-CoV-2 od dawcy do biorcy przeszczepu. W ubiegłym roku te liczby wyniosły odpowiednio 44 i 20. – Na przestrzeni 10 lat w polskiej transplantologii dużo mówi się o pobraniach i przeszczepieniach nerki od żywych dawców, jednak to wciąż za mało względem czekających biorców. Nerkę od dawcy żywego można pobrać od bliskiej, spokrewnionej genetycznie lub emocjonalnie osoby. Dawca żywy to osoba zdrowa, jest wnikliwie zbadana i pozostaje pod opieką ośrodka transplantacyjnego przed donacją nerki, w jej trakcie i po niej. W tej kwestii nadal potrzebna jest edukacja, w stacjach dializ, poradniach nefrologicznych, kierowana do pacjentów, lecz przede wszystkim do ich bliskich, że pobranie nerki od dawcy żywego jest bezpieczne – mówi dr n. o zdr. Aleksandra Tomaszek, psycholożka z Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie. Jak zauważa Centrum Poltransplant, mimo trudności wynikających z reżimów sanitarnych w pandemii udało się także wypracować zasady bezpiecznego dawstwa i przeszczepiania narządów od dawców żywych. – W ciągu ostatnich dwóch lat musieliśmy się nauczyć, jak postępować w pandemicznych warunkach, uszczelniliśmy procedury, by móc bezpiecznie pobierać i przeszczepiać narządy. Nauczyliśmy się również pracować w bardzo traumatycznych, również dla personelu medycznego, warunkach, dając jednocześnie ogrom wsparcia psychologicznego pacjentom i ich rodzinom. Zostaliśmy skonfrontowani z różnymi, czasami bardzo silnymi emocjami związanymi ze śmiercią, z emocjami, z którymi sobie radzimy, by móc ratować życie naszych pacjentów. Transplantacja daje życie, a każde życie jest dla nas ważne – podkreśla Aleksandra Tomaszek. Dlatego w procesie transplantacji tak ważne jest wsparcie psychologów. – Ważna jest stała współpraca psychologa w przygotowaniu pacjentów do przeszczepienia. Pomaga on obniżyć lęk pacjenta, zrozumieć procedury i zasady współpracy pacjenta i jego rodziny z personelem medycznym, zrozumieć i pogodzić się z etapami choroby, zaakceptować obecną sytuację, wyznaczyć cele na przyszłość oraz podjąć aktywności zawodowe – wymienia psycholożka z Narodowego Instytutu Kardiologii w Warszawie. Łyżką dziegciu w beczce miodu jest jednak fakt, że obostrzenia pandemiczne przełożyły się na mniejszą liczbę pacjentów kwalifikowanych do leczenia przeszczepieniem narządu. Na koniec 2021 roku na Krajowej Liście Oczekujących na Przeszczepienie było zarejestrowanych 1779 osób, z których najwięcej (985) czekało na przeszczep nerki. W kolejce po nową wątrobę oczekiwało 138 osób, serce – 411, a płuco – 163. Ze statystyk Poltransplantu wynika, że w 2020 roku wartość wskaźnika donacji dla całej Polski wyniosła 10,2 dawcy na każdy 1 mln mieszkańców, a rok wcześniej było to 13,1. Ten wskaźnik był najwyższy w województwie pomorskim (20 dawców na 1 mln). – Ważne, abyśmy na temat pobrania naszych narządów po śmierci rozmawiali z bliskimi. Ważne, by oni wiedzieli, jaka jest nasza decyzja i zdanie na temat transplantacji. Nasza rodzina powinna znać nasze stanowisko w tej kwestii. Dzięki temu lekarz lub koordynator, który rozmawia z rodziną na temat transplantacji, usłyszy od niej naszą decyzję. Podczas takiej rozmowy jest bardzo dużo silnych emocji i możemy nasze rodziny odciążyć tym, że będą znały nasze stanowisko za życia. Pamiętajmy, że nikt z personelu medycznego nie pyta rodzinę o zgodę na temat pobrania narządów do transplantacji, lecz pyta, jaka była decyzja zmarłego za życia – podkreśla Aleksandra Tomaszek. Z przeprowadzonych kilka lat temu badań CBOS wynika, że idea transplantacji narządów w celu ratowania życia lub przywracania zdrowia cieszy się w Polsce niemal powszechną aprobatą (93 proc.). Ośmiu na 10 dorosłych Polaków zgadza się, by po śmierci pobrano z ich ciała narządy do przeszczepów i tylko co dziewiąty (11 proc.) jest temu przeciwny. Mimo to aż 3/4 Polaków nigdy nie rozmawiało z bliskimi na temat przekazania swoich narządów po śmierci. Przeszczep (transplantacja) wątroby to zabieg, który jest jedyną metodą leczenia niewydolności tego narządu. Niestety, mimo wielkich postępów w dziecinie transplantologii, liczba osób oczekujących na przeszczep wątroby wciąż jest wysoka. Jakie są wskazania do przeszczepu wątroby? Kto ma największe szanse na otrzymanie narządu? Ile się czeka na zabieg? Jakie są rokowania po operacji? PRZESZCZEP WĄTROBY - wskazania, czas oczekiwania i rokowania Spis treściPrzeszczep wątroby - wskazaniaPrzeszczep wątroby - kto kwalifikuje się do zabiegu?Przeszczep wątroby - ile się czeka na operację?Przeszczep wątroby - jak wygląda zabieg?Przeszczep wątroby - powikłania u biorcyPrzeszczep wątroby - rokowania Gadaj Zdrów, odc. 2 Transplantacja Przeszczep (transplantacja) wątroby to zabieg, który z roku na rok wykonuje się coraz częściej. Mimo to liczba transplantacji wątroby w Polsce jest wciąż niewystarczająca. Wszystko przez przewagę przeszczepów ze zwłok nad tymi do żywych dawców oraz brak powszechnej akceptacji społecznej dla pobierania narządów od zmarłych, a także przez wciąż małą wiedzę na temat przeszczepów. Przeszczep wątroby - wskazania Wskazaniem do przeszczepu wątroby jest przewlekła lub ostra niewydolność wątroby w wyniku choroby trwale uszkadzającej jej miąższ. Według Polskiego Towarzystwa Hepatologicznego, głównymi wskazaniami do przeszczepu wątroby u dorosłych są:¹ marskość wątroby pozapalna (na tle zakażenia HBV, HCV) cholestatyczne choroby wątroby (marskość żółciowa pierwotna, pierwotne sklerotyzujące zapalenie dróg żółciowych) alkoholowa choroba wątroby (wyklucza: czynny alkoholizm i zespół zależności alkoholowej) autoimmunologiczna marskość wątroby metaboliczne choroby wątroby (choroba Wilsona, hemochromatoza, niedobór alfa1-antytrypsyny) piorunująca niewydolność wątroby (zatrucie paracetamolem lub innymi lekami hepatotoksycznymi, zatrucie muchomorem sromotnikowym, piorunujące wzw B, ostra dekompensacja choroby Wilsona, inne przyczyny ostrej niedomogi funkcji wątroby) guzy wątroby Do niedawna bezwzględnym przeciwwskazaniem było również zakażenie wirusem HIV. Jednak w ostatnich latach, w związku z wysoką skutecznością terapii antyretrowirusowej, dokonuje się zabiegu transplantacji także u biorców zakażonych tym wirusem. Pierwszy w Polsce przeszczep wątroby u pacjenta z wirusem HIV odbył się w 2011 roku. Przeprowadzili go transplantolodzy z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Według Polskiego Towarzystwa Hepatologicznego, głównymi wskazaniami do przeszczepu wątroby u dzieci są:¹ zespoły cholestatyczne, np. zespół Allagille’a marskość wątroby w wyniku zakażenia wirusowego inne pozapalne marskości wątroby w przebiegu np. autoimmunologicznego zapalenia wątroby marskość wątroby we wrodzonych chorobach metabolicznych, np. mukowiscydoza pierwotne nowotwory wątroby, np. hepatocarcinoma choroby nie powodujące niewydolności wątroby, ale będących wskazaniem do przeszczepu, np. zespół Criglera-Najjara typu I inne, np. zespół Budda-Chiari’ego Przeszczep wątroby - kto kwalifikuje się do zabiegu? Z grupy osób, u których istnieją wskazania do przeszczepu wątroby, do zabiegu zostają zakwalifikowane tylko te, które mają mniej niż 90 proc. szans na przeżycie roku, a także te, u których przeszczepienie wątroby może zapewnić długoterminowe przeżycie. Proces kwalifikacji do zabiegu obejmuje wiele różnych badań. Procedura ta jest konieczna, ponieważ jej celem jest wykluczenie czynników, które mogłyby nie tylko w negatywny sposób wpłynąć na przebieg samej operacji, lecz także pogorszyć rokowanie po zabiegu. Przeszczep wątroby - przeciwwskazania¹ Przeciwwskazania bezwzględne nowotwory o lokalizacji pozawątrobowej zaawansowania choroba płucno-sercowa aktywne uzależnienie od substancji psychoaktywnych psychoza socjalne albo rodzinne problemy uniemożliwiające przeszczepienie wątroby (np. bezdomność, ubezwłasnowolnienie) niedomoga wielonarządowa Przeciwwskazania względne: zespół nabytego niedoboru odporności (AIDS) rak wątrobowokomórkowy poza kryteriami mediolańskimi niewydolność nerek bardzo głębokie niedożywienie białkowo-kaloryczne aktywne zakażenie poza drogami moczowymi zakrzepica żyły wrotnej, jeżeli jest skojarzona z zakrzepicą żyły krezkowej lub śledzionowej zakażenie HBV z wysoką wiremią Przeszczep wątroby - ile się czeka na operację? Średni czas oczekiwania osób z przewlekłą niewydolnością wątroby, które otrzymują organ od osoby zmarłej, wynosi 4-6 miesięcy. Czekając na przeszczep, można normalnie żyć z przewlekłą niewydolnością (np. marskością) wątroby. W tym czasie bardzo ważne są odpowiednia dieta, środki hepatotropowe i zdrowy styl życia. Wówczas proces marskości wątroby może się zatrzymać, a co za tym idzie - można czekać na przeszczep wątroby. W przypadkach ostrej niewydolności wątroby, zabieg powinien być wykonany jak najszybciej (zwykle odbywa się w ciągu ok. 10 dni). Niestety, jak wynika ze statystyk, zaledwie ok. 20 proc. osób z ostrą niewydolnością wątroby dożywa transplantacji. Przeszczep wątroby wykonuje się u ok. 50 proc. oczekujących W 2015 roku wykonano 332 przeszczepów wątroby (w tym 22 fragmenty wątroby od dawców żywych dla dzieci). W 2014 roku wykonano 366 zabiegów, w 2013 - 336. Niestety, na liście oczekujących w 2015 roku i w latach ubiegłych było ok. 600 osób, co oznacza, że tylko ok. 50 proc. osób czekających na przeszczep wątroby dostaje ten narząd. Dane: Przeszczep wątroby - jak wygląda zabieg? Zabieg składa się z dwóch etapów. Pierwszy polega na usunięciu wątroby własnej chorego z zachowaniem lub wycięciem leżącego za wątrobą fragmentu żyły głównej dolnej. W drugim etapie wykonuje się zespolenia naczyniowe w układzie żyły głównej dolnej, żyły wrotnej i tętnicy wątrobowej dawcy i biorcy oraz zespolenie żółciowe. W większości przypadków przeszczepia się całą wątrobę, która jest pobrana zwykle od osoby zmarłej (OLT - Orthotopic Liver Transplantation). Transplantacja wątroby w układzie dorosły – dorosłemu jest niezwykle trudna i ryzykowna. Od dawcy trzeba bowiem pobrać aż 40 proc. narządu. To bardzo dużo, bo chociaż wątroba potrafi się regenerować, bezpośrednio po pobraniu jej fragmentu musi sobie poradzić z poważnym okaleczeniem. Ryzyko zgonu przy takich pobraniach jest dość wysokie, ponieważ wynosi 0,5-0,6 proc. Inne metody przeszczepienia wątroby to: RLT (Reduced-size Liver Transplantation) – przeszczepieniu ulega fragment wątroby, który zostaje pobrany od osoby zmarłej; SLT (Split Liver Transplantation) – operacja polega na podzieleniu wątroby od osoby zmarłej dla dwóch biorców, dziecka i dorosłego. Lewy płat otrzymuje dziecko, natomiast pozostałą część osoba dorosła; LDLT (Living Doneer Liver Transplantation) – przeszczepianie fragmentu wątroby, który zostaje pobrany od żywego, najczęściej spokrewnionego dawcy i wszczepienie biorcy, którym jest najczęściej dziecko. Przeszczep rodzinny wątroby jest najlepszym rozwiązaniem w przypadku małych dzieci; DLT (Domino Liver Transplantation) - tzw. metoda domina - przeszczepienie fragmentów wątroby od kilku dawców kilku biorcom; Po przeszczepieniu wątroby chory do końca życia musi przyjmować leki immunosupresyjne. Ich celem jest osłabienie układu odpornościowego, aby zapobiec odrzuceniu przeszczepu. prof. dr hab. n. med. Krzysztof Zieniewicz, chirurg-transplantolog, prezes Polskiego Towarzystwa Transplantacyjnego Przeszczepienie wątroby podzielonej W niektórych krajach wykonuje się przeszczep dwóch fragmentów jednej podzielonej wątroby. Jest to sposób na zwiększanie puli narządów, w sytuacji, w której czas oczekiwania przekracza rozsądne granice. Miarą tego czasu oczekiwania jest śmiertelność na liście oczekujących. W krajach, gdzie ta śmiertelność jest wysoka i przekracza 8-9 proc., ten sposób leczenia jest stosowany. W naszych realiach nie jest to bezwzględnie konieczne, ponieważ ten wskaźnik w naszych statystykach jest dużo niższy. W sensie technicznym jest to wyjątkowo trudna operacja. Nie każda wątroba przeznaczona do przeszczepienia może być podzielona, miąższ takiej wątroby musi być bardzo dobrej jakości. Co więcej, udowodniono, że odsetek powikłań, liczba tych powikłań, przeżycie chorych są gorsze. Przeszczep wątroby w Polsce - gdzie jest wykonywany? W Polsce przeszczepienia wątroby u dorosłych są wykonywane tylko w kliku ośrodkach w Polsce: Bydgoszcz - Klinika Chirurgii Wątroby i Chirurgii Ogólnej Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr A. Jurasza w Bydgoszczy Katowice: Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej SPSK im. A. Mielęckiego, Śląskiego Uniwersytetu Medycznego; Szczecin: Oddział Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej, SP Wojewódzki Szpital Zespolony Warszawa: - Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej, Transplantacyjnej i Wątroby WUM- Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej i Transplantacyjnej Instytut Transplantologii WUM Szpital Kliniczny Dzieciątka Jezus- Klinika Chirurgii Dziecięcej i Transplantacji Narządów Instytut "Pomnik - Centrum Zdrowia Dziecka" Wrocław - Katedra i Klinika Chirurgii Naczyniowej, Ogólnej i Transplantacyjnej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu Uniwersytecki Szpital Kliniczny im. Jana Mikulicza-Radeckiego- Klinika Chirurgiczna 4 Wojskowy Szpital Kliniczny z Polikliniką SP ZOZ Dane: Przeszczep wątroby - powikłania u biorcy Wśród powikłań u biorcy najczęściej wymienia się zakrzepicę, zwężenie i zagięcie w obrębie tętnicy wątrobowej i żyły wrotnej oraz upośledzenie odpływu krwi z przeszczepionej wątroby. Występują one u około 8–10 proc. dorosłych biorców i nieco częściej u dzieci. Przeszczep wątroby - rokowania Rok po przeszczepieniu wątroby przeżywa około 90 proc. osób, zaś 5 lat 75 proc. biorców. Ostre odrzucanie narządu notuje się u 40-50 proc. pacjentów, a przewlekłe u mniej niż 4 proc. osób po przeszczepie. Przeszczep wątroby - informacje dla dawców wątroby Wskazaniem do przeszczepienia wątroby od dawcy żywego są na ogół wrodzone choroby wątroby u małych dzieci. Wskazaniem może być też ostra niewydolność wątroby. Ryzyko zgonu dawcy wątroby wynosi ok. 0,5 proc. Powikłaniami po zabiegu mogą być (u 10-20 proc. dawców): przeciek żółci, krwawienie, infekcja, silny ból brzucha, powikłania zakrzepowo-zatorowe, zapalenie żołądka. Wątroba ma niezwykłą zdolność regeneracji. U dawcy jest ona w stanie odnowić się aż do 95 proc. wyjściowej masy i wymiarów. Jest to szybki proces i zachodzi w pierwszych trzech miesiącach po zabiegu. Przez rok od zabiegu, co trzy miesiące, dawca powinien mieć wykonywanie badania krwi oceniające funkcję wątroby i USG wątroby. Bibliografia: 1. Standardy Polskiego Towarzystwa Hepatologicznego w ustalaniu wskazań i przeciwwskazań do przeszczepiania wątroby,

przeszczep serca i wątroby